Corydoras



Corydoras

Corydoras semiaquilus

Systematik
Unterkohorte: Ostariophysi
Otophysi
Ordnung: Welsartige (Siluriformes)
Überfamilie: Loricarioidea
Familie: Panzer- und Schwielenwelse (Callichthyidae)
Gattung: Corydoras
Wissenschaftlicher Name
Corydoras
(Bloch, 1794)

Corydoras ist eine Gattung von Fischen aus der Familie der Panzer- und Schwielenwelse (Callichthydiae). Panzerwelse unterscheiden sich von den Schwielenwelsen durch das Fehlen einer Knochenplattenreihe zwischen Rücken- und Fettflosse und die geringere Größe. Die zwischen 2 und 10 cm großen Tiere zeichnen sich durch einen charakteristischen Körperbau (Doppelreihe von Knochenplatten, dachziegelartig von vorn nach hinten überlappend: Panzerplatten) und sehr variable Färbung aus. Wichtige Unterscheidungsmerkmale zur Artbestimmung sind die Ausprägung der Zähnung und die Zahl der Pectoralstacheln. Mit wenigen Ausnahmen handelt es sich bei diesen Welsen um Bodenfische, die jedoch als Darmatmer bei mangelndem Sauerstoffgehalt im Wasser in regelmäßigen Abständen an die Wasseroberfläche schwimmen können, um dort atmosphärischen Sauerstoff aufzunehmen und am Boden zu veratmen. Das Phänomen der Darmatmung ist auch unter optimalen Hälterungsbedingungen zu beobachten, wenngleich seltener. Aus der Fähigkeit zur Darmatmung kann nicht auf eine größere Toleranz gegenüber mangelnder Wasserqualität geschlossen werden.

Ökologie

Das Verbreitungsgebiet der Gattung umfasst das ganze tropische und subtropische Südamerika, das Amazonasbecken, ebenso z.B. die Karibikinsel Trinidad, das zentralbrasilianische Hochland, die nördliche Pampa Argentiniens. Diesen geographischen Angaben entsprechend sind die einzelnen Arten an zum Teil sehr unterschiedliche Verhältnisse angepasst. Corydoras kommen im Weißwasser (z.B. Marañón, Rio Huallaga, Rio Napo, lehmfarben, mineralreiche Schwebstoffe), Schwarzwasser (z.B. Rio Negro, teerbraun bis colafarben, huminstoffreich, sauer) und Klarwasser (Zentralbrasilien, Rio Guyana, schwach sauer). Die in der Fachliteratur zitierten Corydoras-Biotopbeschreibungen machen deutlich, wie unterschiedlich auch die Temperaturverhältnisse sein können. So sind Corydoras-Arten im zentralbrasilianischen Hochland an Temperaturschwankungen von 8-10 Grad zwischen dem wärmsten und kältesten Monat gewöhnt. Im Guayanaschild anzutreffende Arten indes leben bei nahezu konstanten Temperaturen zwischen 25 und 27 Grad Celsius.

Sozialverhalten

Gemeinsam ist den Corydoras-Arten das gesellige Verhalten. Einzeln oder pärchenweise kommen diese Tiere praktisch nicht vor. Eine artgerechte Aquarienhaltung erfordert eine Gruppenhaltung (mindestens 6 Tiere pro Art).

Ernährung

Rote Mückenlarven, Tubifex, Enchyträen (alle: lebend) werden gern genommen. Unter Aquarienbedingungen ist hochwertiges Trockenfutter (in Tablettenform) eine gute Ergänzung. In der Fachliteratur mehrfach berichtet und häufig zu beobachten ist die Aufnahme von Detritus (Schweb- und Sinkstoffe organischer Herkunft aus pflanzlichen und tierischen Gewebeteilen) vom Bodengrund. Mulm wird daher ständig durchwühlt und gefressen.

Systematik

Es gibt inzwischen etwa 155[1] gültige Arten. Corydoras gilt als paraphyletische Sammelgattung, d. h. das die Gattung nicht alle Nachkommen der jüngsten gemeinsamen Stammform umfasst. So steht Brochis z. B. innerhalb der Corydoras aeneus-Artengruppe und, wie eine jüngste Studie zeigt, auch Aspidoras und Scleromystax. Die Autoren der Studie, die darin Fälle von Müllerscher Mimikry zwischen verschiedenen Corydoras-Arten zeigen, untersuchten insgesamt über 400 beschriebene und unbeschriebene Corydoras-Arten und Farbformen, teilten sie in neun Verwandtschaftslinien (inclusive Aspidoras und Scleromystax) und schlugen für einige neue Gattungsnamen vor.[2][3]

Vereinfachtes Kladogramm der Panzerwelse nach Alexandrou et. al.[2]
  Corydoradinae  

 Corydoras (s. str.)


   

 Aspidoras


   

 Scleromystax


   


 „Microcorydoras“


   

 Corydoras elegans-Gruppe



   

 Corydoras paleatus-Gruppe


   

 „Osteogaster“, Corydoras aeneus-Gruppe


   

 spitzschnäuzige Panzerw. (incl. „Brochis“)


   

 „Hoplosoma“, kurzschnäuzige Panzerwelse









Corydoras (Sensu stricto)

  • Corydoras acutus Cope, 1872
  • Corydoras amapaensis Nijssen, 1972
  • Corydoras aurofrenatus Eigenmann & Kennedy, 1903
  • Corydoras blochi Nijssen, 1971
  • Corydoras cervinus Rössel, 1962
  • Corydoras coriatae Burgess, 1997
  • Corydoras ellisae Gosline, 1940
  • Corydoras fowleri Böhlke, 1950
  • Corydoras geoffroy La Cépède, 1803 (Typusart)
  • Corydoras maculifer Nijssen & Isbrücker, 1971
  • Corydoras narcissus Nijssen & Isbrücker, 1980
  • Corydoras negro Knaack, 2004
  • Corydoras orcesi Weitzman & Nijssen, 1970
  • Corydoras ourastigma Nijssen, 1972
  • Corydoras oxyrhynchus Nijssen & Isbrücker, 1967
  • Corydoras pastazensis Weitzman, 1963
  • Corydoras semiaquilus Weitzman, 1964
  • Corydoras septentrionalis Gosline, 1940
  • Corydoras serratus Sands, 1995
  • Corydoras simulatus Weitzman & Nijssen, 1970
  • Corydoras solox Nijssen & Isbrücker, 1983
  • Corydoras stenocephalus Eigenmann & Allen, 1942
  • Corydoras treitlii Steindachner, 1906
  • Corydoras vittatus Nijssen, 1971
Corydoras hastatus

freischwimmende Zwergpanzerwelse („Microcorydoras“)

  • Corydoras guapore Knaack, 1961
  • Sichelfleckpanzerwels (Corydoras hastatus) Eigenmann & Eigenmann, 1888
  • Corydoras mamore Knaak, 2002
  • Zwergpanzerwels (Corydoras pygmaeus) Knaack, 1966

Corydoras elegans-Gruppe

Corydoras elegans
  • Corydoras bilineatus Knaack, 2002
  • Schraffierter Panzerwels (Corydoras elegans) Steindachner, 1877
  • Corydoras gracilis Nijssen & Isbrücker, 1976
  • Corydoras nanus Nijssen & Isbrücker, 1967
  • Corydoras napoensis Nijssen & Isbrücker, 1986
  • Corydoras nijsseni Sands, 1989
  • Gewellter Panzerwels (Corydoras undulatus) Regan, 1912

Corydoras paleatus-Gruppe

Corydoras paleatus
  • Corydoras albolineatus Knaack, 2004
  • Corydoras diphyes Axenrot & Kullander, 2003
  • Corydoras ehrhardti Steindachner, 1910
  • Corydoras flaveolus Nijssen & Isbrücker, 1983
  • Blauer Panzerwels (Corydoras nattereri) Steindachner, 1877
  • Marmorierter Panzerwels (Corydoras paleatus) Jenyns, 1842
  • Corydoras potaroensis Myers, 1927
  • Corydoras reynoldsi Myers & Weitzman, 1960
  • Corydoras tukano Britto & Lima, 2003

Corydoras aeneus-Gruppe („Osteogaster“)

Corydoras aeneus

spitzschnäuzige Panzerwelse

Corydoras splendens
Corydoras multiradiatus
  • Silberstreifen-Panzerwels (Corydoras agassizii) Steindachner, 1877
  • Corydoras ambiacus Cope 1872
  • Hoher Panzerwels (Corydoras britskii) Nijssen & Isbrücker, 1983
  • Corydoras condiscipulus Nijssen & Isbrücker, 1980
  • Corydoras crimmeni Grant, 1998
  • Corydoras crypticus Sands, 1995
  • Corydoras delphax Nijssen & Isbrücker, 1983
  • Corydoras difluviatilis Britto & Castro, 2002
  • Corydoras ephippifer Nijssen, 1972
  • Corydoras filamentosus Nijssen & Isbrücker, 1983
  • Corydoras garbei Ihering, 1911
  • Corydoras geryi Nijssen & Isbrücker, 1983
  • Corydoras gomezi Castro, 1986
  • Prachtcorydoras (Corydoras haraldschultzi) Knaack, 1962
  • Imitator-Panzerwels (Corydoras imitator) Nijssen & Isbrücker, 1983
  • Leopardpanzerwels (Corydoras leopardus) Myers, 1933
  • Fleckpanzerwels (Corydoras melanistius) Regan, 1912
  • Corydoras multiradiatus (Orcés V., 1960)
  • Corydoras ornatus Nijssen & Isbrücker, 1976
  • Corydoras pantanalensis Knaack, 2001
  • Corydoras pulcher Isbrücker & Nijssen, 1973
  • Netz-Panzerwels (Corydoras reticulatus) Fraser-Brunner, 1938
  • Flaggenschwanz-Panzerwels (Corydoras robineae) Burgess, 1983
  • Corydoras seussi Dinkelmeyer, 1996
  • Corydoras sodalis Nijssen & Isbrücker, 1986
  • Corydoras spilurus Norman, 1926
  • Smaragdpanzerwels (Corydoras splendens) (Castelnau, 1855)
  • Corydoras virginiae Burgess, 1993

kurzschnäuzige Panzerwelse („Hoplosoma“)

Corydoras arcuatus
Corydoras habrosus
Corydoras schwartzi
Corydoras sterbai
Corydoras trilineatus
  • Corydoras acrensis Nijssen, 1972
  • Corydoras adolfoi Burgess, 1982
  • Corydoras araguaiaensis Sands, 1990
  • Stromlinien-Panzerwels (Corydoras arcuatus) Elwin, 1939
  • Corydoras armatus Günther, 1868
  • Corydoras atropersonatus Weitzman & Nijssen, 1970
  • Corydoras axelrodi Rössel, 1962
  • Corydoras bicolor Nijssen & Isbrücker, 1967
  • Corydoras boesemani Nijssen & Isbrücker, 1967
  • Corydoras bondi Gosline, 1940
  • Corydoras breei Nijssen & Isbrücker, 1992
  • Corydoras brevirostris Fraser-Brunner, 1947
  • Corydoras burgessi Axelrod, 1987
  • Corydoras caudimaculatus Rössel, 1961
  • Corydoras concolor Weitzman, 1961
  • Corydoras copei Nijssen & Isbrücker, 1986
  • Corydoras coppenamensis Nijssen, 1970
  • Corydoras cruziensis Knaack, 2002
  • Corydoras davidsandsi Black, 1987
  • Corydoras duplicareus Sands, 1995
  • Corydoras evelynae Rössel, 1963
  • Corydoras gossei Nijssen, 1972
  • Corydoras griseus Holly, 1940
  • Corydoras guianensis Nijssen, 1970
  • Corydoras habrosus Weitzman, 1960
  • Corydoras julii Steindachner, 1906
  • Corydoras kanei Grant, 1998
  • Corydoras leucomelas Eigenmann & Allen, 1942
  • Corydoras loretoensis Nijssen & Isbrücker, 1986
  • Corydoras melini Lönnberg & Rendahl, 1930
  • Corydoras metae Eigenmann, 1914
  • Corydoras multimaculatus Steindachner, 1907
  • Corydoras oiapoquensis Nijssen, 1972
  • Corydoras osteocarus Böhlke, 1951
  • Corydoras panda Nijssen & Isbrücker, 1971
  • Corydoras paragua Knaack, 2004
  • Corydoras polystictus Regan, 1912
  • Corydoras punctatus (Bloch, 1794)
  • Corydoras schwartzi Rössel, 1963
  • Corydoras similis Hieronimus, 1991
  • Corydoras sipaliwini Hoedeman, 1965
  • Corydoras sterbai Knaack, 1962
  • Corydoras trilineatus Cope, 1872
  • Corydoras weitzmani Nijssen, 1971

nicht zugeordnet

Corydoras loxozonus
  • Corydoras amandajanea Sands, 1995
  • Corydoras amphibelus Cope, 1872
  • Corydoras approuaguensis Nijssen & Isbrücker, 1983
  • Corydoras areio Knaack, 2000
  • Corydoras baderi Geisler, 1969
  • Corydoras bertoni Eigenmann, in Eigenmann & Allen, 1942
  • Corydoras bifasciatus Nijssen, 1972
  • Corydoras boehlkei Nijssen & Isbrücker, 1982
  • Corydoras carlae Nijssen & Isbrücker, 1983
  • Corydoras cochui Myers & Weitzman, 1954
  • Corydoras cortesi Castro, 1987
  • Corydoras heteromorphus Nijssen, 1970
  • Corydoras incolicana Burgess, 1993
  • Corydoras isbrueckeri Knaack, 2004
  • Corydoras lacerdai Hieronimus, 1995
  • Corydoras lamberti Nijssen & Isbrücker, 1986
  • Corydoras latus Pearson, 1924
  • Corydoras longipinnis Knaack, 2007
  • Corydoras loxozonus Nijssen & Isbrücker, 1983
  • Corydoras micracanthus Regan, 1912
  • Corydoras noelkempffi Knaack, 2004
  • Corydoras orphnopterus Weitzman & Nijssen, 1970
  • Corydoras ortegai Britto, Lima & Hidalgo, 2007
  • Corydoras parallelus Burgess, 1993
  • Corydoras paucerna Knaack, 2004
  • Corydoras pinheiroi Dinkelmeyer, 1995
  • Corydoras revelatus Cockrell, 1926
  • Corydoras robustus Nijssen & Isbrücker, 1980
  • Corydoras sanchesi Nijssen & Isbrücker, 1967
  • Corydoras saramaccensis Nijssen, 1970
  • Corydoras sarareensis Dinkelmeyer, 1995
  • Corydoras spectabilis Knaack, 1999
  • Corydoras steindachneri Isbrücker & Nijssen, 1973
  • Corydoras surinamensis Nijssen, 1970
  • Corydoras sychri Weitzman, 1960
  • Corydoras xinguensis Nijssen, 1972

Quellen

Einzelnachweise

  1. Corydoras auf Fishbase.org (englisch)
  2. 2,0 2,1 Markos A. Alexandrou, Claudio Oliveira, Marjorie Maillard, Rona A. R. McGill, Jason Newton, Simon Creer & Martin I. Taylor: Competition and phylogeny determine community structure in Müllerian co-mimics. Nature 469, 84–88 (January 2011), doi:10.1038/nature09660 Supplementary Information (5.9M)
  3. Ingo Seidel: Neue Erkenntnisse über die Verwandtschaftsverhältnisse bei Panzerwelsen in Aquaristik Fachmagazin Nr. 223 Februar/März 2012, Tetra-Verlag GmbH, ISSN 1437-4854

Literatur

  • Hans-Georg Evers: Panzerwelse: Aspidoras, Brochis, Corydoras. Ulmer Verlag., 1994 Stuttgart, ISBN 3-8001-7286-0.
  • Günther Sterba: Süsswasserfische der Welt. Urania Verlag., 1990, ISBN 3-332-00109-4.

Weblinks

Commons: Corydoras – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien

Die News der letzten Tage